Het Kleurenwiel

 

In de kleurentheorie van Johannes Itten komen we de term kleurencirkel tegen. De kleurencirkel is een manier om zichtbaar te maken hoe de primaire, secundaire en tertiaire kleuren in elkaar overlopen. Met deze cirkel wordt ook getoond wat de complementaire kleuren zijn.

Primaire kleuren zijn de hoofdkleuren: rood, geel en blauw

Secundaire kleuren zijn de mengingen van de drie hoofdkleuren, rood en geel geeft oranje, uit rood en blauw ontstaat paars, blauw en geel geeft groen.

Tertiaire kleuren zijn de mengingen van primaire en secundaire kleuren en het onderling mengen van de secundaire kleuren.

Als je een denkbeeldige rechte streep op het kleurenwiel trekt tussen de kleuren rood en blauw-groen, dan heb je aan de linkerkant van die lijn de ‘psychologische’ koele kleuren en rechts van die lijn de ‘psychologische’ warme kleuren. (Denk aan een kraan: koud (blauw) – warm (rood))

Warme en koele kleuren hebben niets te maken met:

  1. smaak of waar jezelf voorkeur aan geeft;
  2. jouw persoonlijkheid;
  3. in welk jaargetijde je geboren bent.

Dit om even enkele misverstanden weg te nemen over koele of warme typen. Het zijn alleen ‘woorden’ om een bepaalde kleursoort te kunnen weergeven.

Leonardo da Vinci is de eerste die over ‘koele en warme’ mensen heeft geschreven. Om zo waarheidsgetrouw mogelijk deze ‘warme en koele’ personen op het doek te kunnen krijgen, zag hij dat voor sommige mensen meer gele pigmenten (warm) nodig was om tot hun huidskleur te komen. Voor de anderen had hij juist meer blauwe pigmenten (koel) nodig.
Het huidige kleursysteem om mensen te typeren als Winter, Zomer, Herfst en Lente, is zo genoemd door een Nederlandse schildersgroep, die rondom het jaar 1800 heeft geleefd en gewerkt.
Deze schildersperiode, vertegenwoordigd door o.a. Koekoek en Schelfhout, was een zeer romantische periode. Daarom is er gekozen voor de namen en de romantiek van de seizoenen. Het is een verfijning op het warm-/koelsysteem van Leonardo da Vinci. Winter en Zomer zijn koele kleurseizoenen, Lente en Herfst zijn de warme kleurseizoenen.

Alle kleursystemen voor mensen zijn gebaseerd op de natuurlijke huid-, haar- en oogkleur van het individu.